27 maja 2023 r. w Warszawie, na PGE Narodowym odbył się 26. Piknik Naukowy Polskiego Radia i Centrum Nauki Kopernik. Hasłem tegorocznego Pikniku był temat „rewolucje naukowe”. W wydarzeniu wzięło udział ponad sto instytucji z kraju i zagranicy. Na imprezie tej nie zabrakło również stoiska Instytutu Chemii i Techniki Jądrowej, który od wielu lat związany jest z Piknikiem Naukowym. Reprezentanci IChTJ, wywodzący się przede wszystkim ze Szkoły Doktorskiej, w tym sześciu studentów zagranicznych, przedstawili szereg zagadnień nawiązujących do prowadzonej działalności naukowo-badawczej Dzięki zaangażowaniu i umiejętnościom dydaktycznym, potrafili przekazać swoją wiedzę zarówno dzieciom, młodzieży jak i osobom dorosłym. Od momentu rozpoczęcia aż do zakończenia Pikniku, stanowisko wystawowe IChTJ było nieustannie oblegane przez uczestników tego wydarzenia.
Dostosowując się do tematu przewodniego tegorocznego Pikniku Naukowego „rewolucje naukowe”, zaprezentowano cztery pokazy, które miały szczególne powiązanie z promieniowaniem jonizującym, energetyką jądrową i medycyną nuklearną.
Promieniowanie jonizujące wokół nas - prowadzący zademonstrowali aktywność promieniotwórczą różnego rodzaju przedmiotów powszechnego użytku oraz naturalnych źródeł promieniowania jonizującego takich jak KCl, granit i kamień. Nie zabrakło również informacji o poziomach i rodzajach promieniowania. Na stanowisku z bramką dozymetryczną zwiedzający mogli wykonać pomiary promieniowania stóp i dłoni, a także zapoznać się z zasadami działania tego urządzenia oraz detektora promieniowania Geigera-Müllera.
Ewolucja chemii i fizyki jądrowej – prezentacja ta była odzwierciedleniem myśli przewodniej tegorocznego Pikniku. Na przestrzeni ostatnich stuleci, dziedziny tych nauk rozwijały się niezwykle dynamicznie. Przedstawiciele naszego Instytutu zapoznali zwiedzających z historią badań nad promieniotwórczością, począwszy od jej odkrycia, przez kluczowe momenty w nauce, zakończywszy na zilustrowaniu zasad działania elektrowni jądrowych i reaktorów HTR. Do pokazu dołączono postery oraz ulotki prezentujące omawiane zagadnienia.
Medycyna nuklearna – rozwój tej dziedziny nauki, opierającej się na osiągnieciach z zakresu fizyki, chemii, biologii, można porównywać do postępów czynionych w krokach milowych. Na stoisku zaprezentowano nowoczesne radiofarmaceutyki, badaniem których zajmują się naukowcy Instytutu Chemii i Techniki Jądrowej. Na podstawie makiety odzwierciedlającej narządy wewnętrzne człowieka, pokazano możliwość zastosowania radiofarmaceutyków w celowanej terapii antynowotworowej i w diagnostyce, z wykorzystaniem koncepcji tzw. „magicznej kuli” (ang. Magic bullet). Metoda ta polega na „dotarciu” radiofarmaceutyku do konkretnego celu, czyli do zmian nowotworowych i zniszczeniu chorych miejsc, omijając jednocześnie inne, zdrowe tkanki.
Boks rękawicowy – ten pokaz dedykowany był w szczególności najmłodszym uczestnikom pikniku. Na stanowisku, imitującym sprzęt do pracy w kontrolowanej atmosferze, wszyscy chętni mogli przekonać się jak wygląda praca chemika w laboratorium.
Oprócz uczestnictwa w pokazach, każdy z odwiedzających pawilon Instytutu mógł wziąć udział w quizie i sprawdzić swoją wiedzę odpowiadając na szereg pytań przygotowanych przez prelegentów. Na stoisku można było również otrzymać egzemplarze naszego czasopisma popularno-naukowego „Postępy Techniki Jądrowej”.