Raporty IChTJ. Seria B nr 4/2014




OPRACOWANIE WIELOPARAMETROWEGO TESTU "TRIAGE" DO OCENY NARAŻENIA LUDNOŚCI NA PROMIENIOWANIE JONIZUJĄCE. Cz.2. WALIDACJA TESTU MIKROJĄDROWEGO DLA DOZYMETRII BIOLOGICZNEJ

(Multiparametric “triage” assay for biological dosimetry. Part 2. Validation of the micronucleus assay for biological dosimetry)

Anna Lankoff, Teresa Bartłomiejczyk, Kamil Brzóska, Iwona Buraczewska, Teresa Iwaneńko, Sylwia Męczyńska-Wielgosz, Elżbieta Przygoda, Barbara Sochanowicz, Sylwester Sommer, Tomasz Stępkowski, Irena Szumiel, Iwona Wasyk, Maria Wojewódzka, Karolina Wójciuk, Grzegorz Wójciuk, Marcin Kruszewski

Test mikrojądrowy uznawany jest za istotne narzędzie dozymetrii biologicznej, a jego metodyka standaryzowana jest na poziomie międzynarodowym (ISO 17099). Mikrojądra, będące małymi strukturami zawierającymi fragmenty chromosomów lub całe chromosomy, liczone są w cytoplazmie interfazowych komórek, powstałych po pierwszym podziale komórkowym. Takie komórki mogą być identyfikowane jako komórki dwujądrowe dzięki dodaniu cytochalazyny B do hodowli komórkowej. Manualne liczenie częstości mikrojąder jest szybkie i proste i nie wymaga doświadczenia w cytogenetyce. Ponadto wprowadzenie metody automatycznego liczenia mikrojąder czyni ten test idealnym kandydatem do szybkiej oceny dawki promieniowania i kategoryzacji napromienionych osób (triage) w przypadku napromienienia dużej grupy ludzi. Raport zawiera opis testu mikrojądrowego, szczegółowy protokół wykonania testu, szczegółowy protokół manualnego, semi-automatycznego i automatycznego liczenia mikrojąder, krzywe kalibracyjne, symulację masowego narażenia ludności na promieniowanie, z uwzględnieniem całkowitego i częściowego napromienienia ciała, oraz algorytm opracowania statystycznego wyników testu.


The micronucleus assay is regarded as an essential tool of biological dosimetry and is standardized on the international level (ISO 17099). Micronuclei, which are small bodies resulting from chromosome breaks and whole chromosomes, are scored in lymphocytes in the first interphase after cell division. These cells can be identified as binucleated cells by addition of cytochalasin B during cell culture. Manual scoring of the frequency of micronuclei is fast and easy and does not require experience in cytogenetics. Moreover, introduction of automated method of scoring of micronuclei makes this assay an ideal candidate for dose assessment and triage in large-scale accidents. This report includes short of the micronucleus assay, detailed protocol for this assay, protocols for manual, semiautomatic and fully automated scoring of micronuclei, calibration curves, simulation for acute whole body expo-sures and partial-body exposure as well as an algorithm for the statistically appropriate analysis of the micronucleus assay data.